LOGO
PL

Zanik powłok brzusznych po zabiegach operacyjnych.

Andrzej Smereczyński, Katarzyna Kołaczyk, Jan Lubiński, Stefania Bojko, Maria Gałdyńska, Elżbieta Bernatowicz

Affiliation and address for correspondence
J Ultrason 2012; 12 (50): 262–268
Abstract

Celem pracy była analiza materiału klinicznego dotyczącego zaniku powłok brzusznych po zabiegach operacyjnych. Materiał i metoda: Zgromadzono grupę 29 chorych z wykazanym ultrasonograficznym zanikiem powłok brzusznych. Zmiany te obserwowano po różnych procedurach operacyjnych, najczęściej po długich nacięciach laparotomijnych przednio‑bocznych lub kilkukrotnych operacjach klasycznych. Badania ultrasonograficzne wykonano do 2000 roku na aparatach analogowych, a w następnych latach wyłącznie aparatami cyfrowymi, z głowicami linowymi (7–12 MHz) i niekiedy głowicami typu konweks (3–5 MHz). Określano lokalizację, rozległość, warstwową budowę ściany jelita. W każdym przypadku mierzono grubość powłok w milimetrach w miejscu największego zaniku i porównywano ją z grubością powłok po stronie nieoperowanej, co pozwalało na obliczenie procentowej redukcji powłok w okolicy blizny. Wyniki: U 3 pacjentów po kilku laparotomiach doszło do całkowitej redukcji masy mięśniowej w miejscu operacji. W tych przypadkach stwierdzano jedynie skórę i lekko echogeniczne pasmo podskórne, prawdopodobnie odpowiadające zwłókniałym tkankom – grubość powłok w tym miejscu wahała się od 3 do 8 mm. U pozostałych 26 pacjentów zanik powłok na poziomie blizny pooperacyjnej dotyczył w największym stopniu mięśni i obejmował rozległy obszar po klasycznych zabiegach urologicznych na górnych drogach moczowych: po usunięciu nerki, a nawet po ewakuacji złogu z moczowodu lub wycięciu torbieli nerki z dostępu klasycznego przednio‑bocznego z nacięciem powłok na długości prawie 20 cm. Na mniejszym obszarze obserwowano redukcję grubości powłok po klasycznych cholecystektomiach, appendektomiach i innych operacjach z nacięciem powłok na całej grubości. Zanik powłok w miejscach operacji wyrażał się w liczbach bezwzględnych w zakresie 7–20 mm (średnio 14 mm). Wartości te są wyraźnie mniejsze od porównawczej grubości powłok po stronie nieoperowanej: 17–52 mm (średnio 25,4 mm). Procentowa wielkość redukcji grubości powłok wahała się w granicach 32–67% (średnio 44,2%). W większości przypadków zanik obejmował wszystkie warstwy ściany brzucha, co manifestowało się uwypukleniem powłok w tym rejonie pozorującym istnienie przepukliny. Wnioski: Ultrasonografia pozwala z dużą precyzją określić stopień zaniku, jego rozległość oraz zmiany, które mogą pozorować taki efekt. Ustalenie właściwego rozpoznania powinno zapobiec zbędnej rekonstrukcji powłok brzusznych.

Keywords
zanik powłok brzusznych, nefrektomia, laparotomia, cholecystektomia, appendektomia, badanie ultrasonograficzne