LOGO
PL

Postępowanie w zwężeniach tętnicy szyjnej wewnętrznej. Historia i teraźniejszość

Małgorzata Szczerbo-Trojanowska, Tomasz Jargiełło, Anna Drelich-Zbroja

Affiliation and address for correspondence
J Ultrason 2012; 13 (52): 6–20
Abstract

Zwężenie światła tętnicy szyjnej wewnętrznej stanowi ważny problem kliniczny, ponieważ w 20–25% przypadków jest przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu.  Leczenie zwężeń tętnicy szyjnej wewnętrznej od wielu lat budzi kontrowersje wśród neurologów, chirurgów naczyniowych i radiologów zabiegowych, w dużej mierze w  związku z wprowadzeniem metody wewnątrznaczyniowego stentowania jako alternatywy zabiegu chirurgicznego. Jej zastosowanie wymaga znajomości kryteriów  kwalifikujących do tego leczenia, jak również sposobu monitorowania chorych po implantowaniu stentu do tętnicy szyjnej wewnętrznej. Ultrasonograficzne badanie  duplex doppler stanowi obecnie podstawę rozpoznania zwężeń przedczaszkowych odcinków tętnic szyjnych. Pozwala na miarodajną ocenę nie tylko przebiegu i morfologii ścian tętnic, ale również hemodynamiki przepływu krwi. Leczenie zabiegowe jest stosowane u chorych ze zwężeniem tętnicy szyjnej wewnętrznej ≥70%,  któremu towarzyszy wzrost maksymalnej prędkości przepływu krwi powyżej 200 cm/s i prędkości końcowo-rozkurczowej powyżej 50–60 cm/s w miejscu zwężenia.  Rozpoznanie takiego zwężenia w badaniu duplex doppler w większości przypadków nie wymaga potwierdzenia innymi metodami diagnostycznymi i jeżeli dotyczy chorych z objawami neurologicznymi, może stanowić samodzielnie o wskazaniu do leczenia zabiegowego. Przy wyborze chirurgicznej lub wewnątrznaczyniowej  metody leczenia istotne znaczenie mają morfologia blaszki miażdżycowej, jej wielkość, echogeniczność, jednorodność struktury, powierzchnia i obrysy. Przy pomocy badań ultrasonograficznych prowadzone jest również monitorowanie chorych po wewnątrznaczyniowym stentowaniu. Pozwalają one na ocenę drożności stentu i  wczesne wykrycie objawów nawrotu zwężenia lub wystąpienia zakrzepicy w stencie. W interpretacji wyników badań kontrolnych bardzo ważna jest możliwość  odniesienia się do badania wyjściowego, wykonanego w pierwszych dniach po zabiegu, oraz kolejnych przeprowadzonych w okresie monitorowania.

Keywords
tętnica szyjna wewnętrzna, miażdżyca, zwężenie, udar, badanie ultrasonograficzne, stent