Pracę przygotowano na podstawie Standardów badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego (2011) i zaktualizowano, opierając się na najnowszych doniesieniach z piśmiennictwa. Badanie ultradźwiękowe żył kończyn dolnych jest metodą względnie prostą i powszechnie stosowaną do rozpoznawania lub wykluczania zakrzepicy żylnej. Z założenia prosta w wykonaniu próba uciskowa bardzo często wymaga dużego doświadczenia, zwłaszcza w sytuacjach utrudniających obrazowanie (obrzęk chłonny, opatrunek czy duża grubość tkanek). Technika badania jest pracochłonna i wymaga oceny każdej żyły głębokiej co 1 cm. Nie można więc wykluczyć zmian w układzie żył głębokich, oceniając naczynia tylko w 2–3 punktach – konieczne jest pełne badanie. Wartość metody jest największa w ocenie żył odcinka proksymalnego, najmniejsza zaś w ocenie żył podudzia. Ultrasonografia dopplerowska stanowi podstawową metodę w przygotowaniu pacjenta do operacji żylaków. Ocena żył powierzchownych przed tym zabiegiem jest żmudna i wymaga znajomości anatomii wraz z licznymi odmianami. Dużym wyzwaniem bywa ocena żylaków nawrotowych, po wykonanej wcześniej operacji. W standardzie uwzględniono mianownictwo anatomiczne zaproponowane przez Polskie Towarzystwo Chirurgii Naczyniowej i Polski Towarzystwo Flebologiczne, co powinno ułatwić komunikację z klinicystami. Szczegółowo omówiono proponowane podczas badania pozycje, najbardziej korzystne ze względu na bezpieczeństwo pacjenta i efektywność wyniku. Wielokrotnie podczas tego badania nie znajduje się patologii żylnej, ale inną, dającą objawy sugerujące zapalenie zakrzepowe żył głębokich. W takiej sytuacji konieczna jest wstępna ocena zmian (lub gdy to możliwe – pełna) i dalsze ukierunkowanie bardziej szczegółowej diagnostyki.