Wzrost zachorowań na choroby wątroby oraz rozwój chirurgii wątroby i innych inwazyjnych metod leczenia nadciśnienia wrotnego, a także zwiększająca się liczba zabiegów transplantacji wątroby wyznaczają wciąż nowe wyzwania dla ultrasonografii. Ultrasonografia, jako skuteczna i sprawdzona klinicznie metoda, stosowana jest od kilku dekad w diagnostyce chorób wątroby, jej naczyń i nadciśnienia wrotnego. Wykorzystywana jest zarówno na poziomie diagnostyki wstępnej, jak i specjalistycznej – wykonywanej w ośrodkach referencyjnych. Wartość diagnostyczna ultrasonografii w dużym stopniu zależy od znajomości anatomii, fizjologii, patofizjologii i aspektów klinicznych, a także stopnia opanowania techniki badania. W rękach doświadczonego lekarza metoda ta jest precyzyjnym i bardzo skutecznym narzędziem diagnostycznym, w przeciwnym razie jest bezużyteczna. W opracowaniu omówiono podstawowe elementy anatomii, fizjologii i patofizjologii, które stanowią o wyjątkowości układu wrotnego, a których znajomość jest kluczowa i niezbędna dla prawidłowego wykonania badania, a przede wszystkim właściwej interpretacji wyników. Przedstawiono wymagania dotyczące zaawansowania wykorzystywanej aparatury. Omówiono różne techniczne aspekty badania oraz prawidłowy obraz morfologiczny i parametry hemodynamiczne u osób zdrowych, a także najczęstsze sytuacje kliniczne i związane z nimi odchylenia od norm w wykonywanych badaniach. Prezentowana praca oparta jest na kilkunastoletnim doświadczeniu autora pracującego w największym ośrodku chirurgii wątroby w Polsce oraz na podstawie aktualnego piśmiennictwa.

żyła wrotna, żyły wątrobowe, nadciśnienie wrotne, ultrasonografia dopplerowska, przeszczepienie wątroby