Celem pracy była ocena wartości diagnostycznej badania ultrasonograficznego B‑mode w diagnostyce różnicowej litych zmian ogniskowych w piersiach, w odniesieniu do weryfikacji patomorfologicznej. W okresie od stycznia do lipca 2010 roku przeprowadzono 375 badań ultrasonograficznych piersi. Do badań zakwalifikowano 80 kobiet w wieku od 17 do 83 lat, z obecnością 99 litych zmian ogniskowych w piersiach, u których na podstawie badania ultrasonograficznego ustalono wskazania do weryfikacji patomorfologicznej. U wszystkich pacjentek wykonano: badanie podmiotowe i przedmiotowe, badanie ultrasonograficzne i sonoelastografię. Określano cechy obrazu ultrasonograficznego badanych zmian, ich wzorce unaczynienia w badaniu dopplerowskim oraz tkanki otaczające. Następnie zmianom ogniskowym przydzielano kategorie klasyfikacji BIRADS‑usg. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej. W grupie 80 pacjentek uwidoczniono 99 litych zmian ogniskowych w piersiach, w tym 39 zmian nowotworowych złośliwych (grupa I) i 60 o charakterze łagodnym (grupa II). Zmiany nowotworowe złośliwe znamiennie częściej cechowały się: większymi wymiarami, nieregularnym kształtem (34/39), przewagą wymiaru przednio‑tylnego nad boczno‑bocznym (22/39), obecnością cienia akustycznego (20/39), niewyraźnie odgraniczonych brzegów (37/39), spikularnych (16/39), obecnością zwapnień (14/39). Zmiany łagodne istotnie częściej były hiper‑ i izoechogeniczne (14/60). W grupie I zmiany częściej wykazywały cechy wzmożonego unaczynienia (29/39) oraz obecność naczyń o przebiegu nieregularnym (23/29). Unaczynienie to częściej pochodziło z tkanek otaczających. W otoczeniu zmian nowotworowych złośliwych częściej obserwowano obecność obrzęku (16/39), pogrubienia skóry (6/39), częściej stwierdzano nieprawidłowe węzły chłonne pachowe. Zmianom w grupie I przydzielono kategorie BIRADS‑usg 4 (9 zmian) i BIRADS‑usg 5 (30 zmian). W grupie II dominowały zmiany w kategorii BIRADS‑usg 3 i 4 (58 zmiany), a 2 zmiany przydzielono do kategorii BIRADS‑usg 5. W analizie statystycznej modeli opartych na klasyfikacji BIRADS wykazano, iż BIRADS 4 uzyskał najwyższą wartość sumy czułości i swoistości, wynoszącą 173,6% (czułość 76,92%, swoistość 96,67%) w różnicowaniu charakteru zmian ogniskowych w piersiach.

ultrasonografia piersi, klasyfikacja BIRADS‑usg, leksykon BIRADS‑usg, rak piersi, lite zmiany ogniskowe piersi