Odma jamy opłucnej definiowana jest jako obecność powietrza w jamie opłucnej. W populacji pediatrycznej jatrogenna odma jamy opłucnej rozpoznawana jest z częstością 0,3–0,48 na 1000 pacjentów. Konwencjonalne badanie radiologiczne klatki piersiowej, w szczególnych przypadkach uzupełnione o tomografię komputerową klatki piersiowej, to klasyczne badanie obrazowe, za którego pomocą potwierdza się rozpoznanie odmy jamy opłucnej. W ostatnich latach wzrosło znaczenie przezklatkowego badania ultrasonograficznego płuc w diagnostyce odmy jamy opłucnej. Potwierdza to stanowisko grupy ekspertów z zakresu diagnostyki ultrasonograficznej płuc w stanach zagrożenia życia, którzy mocno rekomendują przezklatkowe badanie ultrasonograficzne płuc do rozpoznawania odmy jamy opłucnej w wymienionych wyżej grupach chorych. Dane te stanowiły podstawę podjęcia prospektywnych badań nad możliwością wykorzystania tej metody w diagnostyce odmy jamy opłucnej w grupie pacjentów oddziałów hematologii i onkologii dziecięcej. Cel pracy: Celem pracy było przedstawienie możliwości wykorzystania przezklatkowego badania ultrasonograficznego płuc w diagnostyce odmy jamy opłucnej u dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem jatrogennej odmy jamy opłucnej. Omówiono ultrasonograficzne kryteria diagnostyczne odmy jamy opłucnej u pacjentów pediatrycznych, z uwzględnieniem czułości i swoistości metody w porównaniu z klasycznym badaniem radiologicznym klatki piersiowej. Materiał i metody: Prospektywnymi badaniami objęto grupę pacjentów leczonych w Klinice Pediatrii, Hematologii, Onkologii i Endokrynologii Dziecięcej UCK, u których wykonano zabieg założenia centralnego dostępu żylnego do naczyń podobojczykowych. Badania były prowadzone przez okres jednego roku – od 1 lipca 2011 do 30 czerwca 2012 roku. Oceniono grupę 63 dzieci – 25 dziewczynek (39,7%) i 38 chłopców (60,3%), w wieku od 1 roku do 17 lat. Analizie poddano wyniki 115 badań ultrasonograficznych wykonanych w tej grupie pacjentów. Wyniki: W analizowanej grupie pacjentów z rozpoznaniem lub podejrzeniem choroby nowotworowej jatrogenną odmę jamy opłucnej rozpoznano u 4 spośród 63 pacjentów (6,3%). We wszystkich przypadkach była ona konsekwencją procedur związanych z zakładaniem cewnika centralnego. W przebadanym materiale czułość, specyficzność oraz wartości predykcyjne (dodatnia i ujemna) dla przezklatkowego badania ultrasonograficznego płuc wyniosły 100%. Wnioski: Przezklatkowe badanie ultrasonograficzne płuc jest bardzo skuteczną metodą w diagnostyce jatrogennej odmy jamy opłucnej u dzieci. W celu potwierdzenia tej koncepcji konieczne są jednak wieloośrodkowe badania na znacznie większej grupie przypadków.

odma opłucnowa, dzieci, ultrasonografia, jatrogenna odma opłucnowa, przezklatkowe badanie ultrasonograficzne płuc