Standardy badania ślinianek – aktualizacja
Piotr Zajkowski1, Aleksandra Ochal-Choińska2

J Ultrason 2016; 16: 175–190
DOI:
10.15557/JoU.2016.0019
Abstract
W publikacji przedstawiono aktualizację standardów Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego
dotyczących badania ultrasonograficznego gruczołów ślinowych, wydanych
w 2011 roku. Opisano w niej obecne wymogi techniczne dotyczące aparatów ultrasonograficznych,
technikę przeprowadzania badania i pomiarów oraz zasady wykonywania
opisu badania. Omówiono zarówno prawidłowy obraz ultrasonograficzny ślinianek,
jak i najważniejsze patologie w obrębie tych gruczołów, takie jak: stany zapalne, sialozy,
kolagenozy, urazy oraz procesy rozrostowe, ze szczególnym podkreśleniem cech zmian
o wysokim ryzyku złośliwości. W przypadku ostrych, bakteryjnych zapaleń ślinianki są
hipoechogeniczne, powiększone bądź normalnego rozmiaru, ze zwiększonym przepływem
miąższowym. W zapaleniach wirusowych echogeniczność jest wyraźnie podwyższona.
W zapaleniach przewlekłych widoczne są zmiany degeneracyjne. W kamicy uwidocznić
można hiperechogeniczne złogi z towarzyszącym cieniem akustycznym. W sialozach dominują cechy zwłóknienia miąższu. Zespół Sjögrena daje różne obrazy zmian w miąższu
ślinianek na różnych etapach choroby. Gruczolaki wielopostaciowe to zwykle zmiany hipoechogeniczne,
dobrze odgraniczone i najczęściej policykliczne. Guz Warthina jest zazwyczaj
zmianą hipoechogeniczną, owalną, z torbielowatymi przestrzeniami bezechowymi.
Zmiany złośliwe cechują się zatartymi granicami, nieregularnym kształtem, zwykle
niejednorodną echogenicznością i patologicznym unaczynieniem. Towarzyszące zmianie
przerzutowe węzły chłonne są dodatkowym aspektem świadczącym o złośliwym jej charakterze,
jednak ostateczne rozpoznanie można postawić na podstawie wyniku biopsji.
Keywords
ślinianki, USG, standardy, ślinianka przyuszna, ślinianka podżuchwowa