USG nerek – co jest istotne dla urologa?
Tomasz Szopiński1, Elżbieta Keller2, František Záťura3

Badanie ultrasonograficzne nerek jest jednym z podstawowych badań w praktyce urologa. Oprócz położenia i wielkości narządu opis morfologii nerek powinien zawierać grubość miąższu wargi przedniej na przekroju poprzecznym oraz miejsca jego ewentualnych przewężeń. Nierówne zarysy zewnętrzne nerki świadczą o przebytych stanach zapalnych. W przypadku poszerzenia układu kielichowo-miedniczkowego wskazane jest podanie wymiarów miedniczki i kielichów. O podwyższonym ciśnieniu w obrębie układu kielichowo-miedniczkowego świadczy wypukły kształt kielichów. Wodonercze pojawia się wówczas, gdy zastój moczu doprowadził do ścieńczenia miąższu nerki. W każdym przypadku należy zidentyfikować przyczynę zastoju moczu w górnych drogach moczowych. Obustronny zastój moczu wymaga wykluczenia guza pęcherza moczowego, może też wynikać z łagodnego rozrostu stercza. Badanie ultrasonograficzne jest czułą metodą wykrywania złogów, niezależnie od ich składu chemicznego. Opis torbieli w badaniu ultrasonograficznym powinien obejmować jej cechy morfologiczne, różnicujące tzw. torbiele proste oraz złożone. W przypadku zmian litych ultrasonografia pozwala na wykrycie zmian miąższowych zazwyczaj od wielkości 2–2,5 cm. W szczególny sposób pozwala zdiagnozować guzy typu naczyniakomięśniakotłuszczaka. W odniesieniu do pozostałych zmian miąższowych nie jest możliwe zróżnicowanie charakteru zmiany. W niektórych przypadkach naczyniakomięśniakotłuszczak, gdy zawiera obszary krwawień oraz gdy jest ubogi w tkankę tłuszczową, upodabnia się do gruczolakoraka. W opisie konieczne jest uwzględnienie dokładnej lokalizacji, zwłaszcza wymiarów i stosunku guza do zatoki nerkowej. W przypadku większych zmian należy skontrolować ruchomość oddechową nerki, stan nadnercza i obecność powiększonych węzłów chłonnych. Dodatkowo powinno się ocenić żyłę nerkową i główną dolną pod kątem obecności czopa nowotworowego.